Việt Nam là quốc gia có đường xích đạo đi ngang qua nên lượng ánh sáng mặt trời nhận được trong một năm ở nước ta là tương đối nhiều. Do đó, người dân sinh sống ở đây cũng chịu tác hại của tia cực tím nhiều hơn so với những quốc gia ở xa khu vực xích đạo. Vậy tác hại của tia cực tím đến con người là gì ? Và làm thế nào để phòng tránh được tác hại của chúng đến sức khỏe của chúng ta ? Bài viết dưới đây, Bảo hộ Nam Trung sẽ giúp bạn giải đáp tất cả những thắc mắc trên. Cùng tìm hiểu nhé!

Tia cực tím có mấy loại ?

Tia cực tím hay còn có tên gọi khác là tia UV hay tia tử ngoại. Đây là loại tia có nhiều trong ánh sáng mặt trời và được phân thành 3 loại chính, bao gồm: Tia UVA, tia UVB và tia UVC.

  • Tia UVA: Loại tia này chiếm từ 95% – 97% trong ánh sáng mặt trời, có bước sóng dài nhất (mang năng lượng thấp nhất) dao động từ 380 – 315 nm. Đây chính là loại tia gây ra hiện tượng nhăn da và lão hóa da, đặc biệt ở phụ nữ.
  • Tia UVB: Đây là loại tia mang năng lượng nhiều hơn tia UVA, có bước sóng ở mức trung bình, dao động từ 315 – 280 nm. Tia UVB tác động mạnh lên bề mặt da, gây ra các hiện tượng cháy nắng, đỏ da, nguy hiểm nhất là ung thư da.
  • Tia UVC: Tia mang năng lượng nhiều nhất nên có bước sóng ngắn nhất trong các loại tia UV. Đây cũng là tia duy nhất trong 3 loại bị tầng ozon hấp thụ hoàn toàn. Do đó, chúng thường không phải là một yếu tố nguy cơ gây ung thư da.

Xem thêm : Ô nhiễm tiếng ồn nguyên nhân, ảnh hưởng và biện pháp phòng chống

Tác hại của tia cực tím

Gây ung thư da

Đây là tác hại đầu tiên và cực kỳ nguy hiểm phải kể đến của tia UV đối với con người.Tiếp xúc quá lâu với ánh sáng mặt trời có khả năng gây ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy và khối u ác tính.

Tùy vào loại bệnh ung thư da mà người bệnh xuất hiện một số dấu hiệu sau đây:

  • Xuất hiện những mảng da sần sùi, thô ráp, đóng vảy
  • Xuất hiện mảng, đốm lớn màu đỏ hoặc tím trên da
  • Vùng da tổn thương có màu đỏ, chạm vào thấy chắc, rắn
  • Xuất hiện mụn cứng, màu vàng quanh mí mắt
  • Có u nhỏ màu đỏ như thịt tươi hoặc tím bầm
  • Xuất hiện nốt ruồi bất thường
  • Có tổn thương trên bề mặt bằng phẳng, màu đỏ hồng như thịt tươi hay nâu như sẹo trên da
  • Tổn thương da có viền không rõ ràng màu đỏ, trắng, xanh hoặc xanh đen
  • Có nốt u tròn như hạt ngọc, trong mờ như sáp.

Gây cháy nắng ở da

Tổn thương này gây ra bởi ánh nắng gay gắt của mặt trời. Dấu hiệu ban đầu cho biết da bị cháy nắng đó là vùng da tổn thương ửng đỏ. Điều này là do cơ chế chữa lành của cơ thể, lúc này máu sẽ chạy đến những khu vực này để hạn chế tình trạng da bị bỏng rát.

Gây lão hóa da

Tia cực tím có khả năng phá hủy collagen và mô liên kết bên dưới lớp trên cùng của da. Dấu hiệu nhận biết điều này là da khô, nếp nhăn xuất hiện rõ, da chảy xệ, mất khả năng đàn hồi, xuất hiện các đốm sắc tố… Đặc biệt ở phụ nữ, những dấu hiệu lão hóa da lại rõ ràng hơn bao giờ hết, khiến không ít chị em mặc cảm.

Gây tổn thương hệ thống miễn dịch

Da tiếp xúc quá lâu với tia UV sẽ gây tác hại lên hệ thống miễn dịch của con người. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học đã chỉ ra rằng cháy nắng có thể làm thay đổi sự phân bố và chức năng của các tế bào bạch cầu ở người trong vòng 24h sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Gây tổn thương cho mắt

Bạn có biết 99% tia UV được hấp thụ ở phía trước của mắt bạn khi nhìn vào ánh nắng mặt trời. Tình trạng này gây ra hàng loạt các tổn thương cho mắt như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng và tệ nhất là bị mù lòa.

Cách phòng tránh tác hại của tia cực tím

Mặc quần áo chống tia UV

Sử dụng quần áo chống tia UV sẽ giúp bạn hạn chế được đáng kể tác động của tia UV lên da. Thông thường, quần áo màu tối có khả năng bảo vệ tốt hơn so với màu sáng; vải dệt chặt bảo vệ tốt hơn so với vải dệt lỏng lẻo.

Hiện nay, thị trường quần áo chống nắng cũng rất đa dạng về kiểu dáng, mẫu mã cũng như chủng loại. Các nhà sản xuất đã không ngừng cải tiến, sử dụng chất liệu ưu việt hơn, mang đến những bộ quần áo nhẹ, thoải mái, cung cấp khả năng bảo vệ khỏi tia cực tím hiệu quả hơn. Xem ngay các sản phẩm TẠI ĐÂY

Sử dụng kính bảo hộ chống tia UV

Kính bảo hộ chống tia UV có vai trò rất quan trọng để bảo vệ vùng da mỏng manh quanh mắt cũng như cửa sổ tâm hồn của chúng ta. Kính bảo hộ lý tưởng có khả năng ngăn chặn được 99% đến 100% tia UVA và UVB. 

Đội mũ/nón chống tia UV 

Một chiếc mũ rộng vành chống tia UV sẽ bảo vệ tốt hơn cho da đầu, tai, mắt, trán, mũi, cổ của bạn. Bạn có thể tìm thấy chúng tại các cửa hàng cung cấp đồ bảo hộ cá nhân.

Sử dụng kem chống nắng

Kem chống nắng được xem như bộ lọc để bảo vệ da khỏi tia UV. Khi chọn kem chống nắng, bạn cần đọc kỹ thông tin trên nhãn sản phẩm, để biết được tác dụng của kem chống nắng.

  • Nếu trên sản phẩm có ký hiệu SPF sẽ có tác dụng chống tia UVB.
  • Nếu trên sản phẩm có ký hiệu PA dấu + sẽ có tác dụng chống tia UVA.

Vậy nên, bạn cần chọn kem chống nắng có cả ký hiệu SPF và PA trên nhãn thì mới có khả năng ngăn chặn được đồng thời tia UVA và UVB. 

Loại kem chống nắng nào có chỉ số SPF càng cao thì khả năng bảo vệ da khỏi tia UVB càng cao. Tuy nhiên, không vì thế mà các bạn lựa chọn sản phẩm có chỉ số này quá cao, bởi nó sẽ gây kích ứng da. Thông thường, các bạn chỉ nên lựa chọn sản phẩm có chỉ số SPF 30 hoặc SPF 50.

Với chỉ số PA thường được ký hiệu dạng PA+, ++, +++… trên các loại kem chống nắng, số dấu + càng nhiều thì khả năng chống tia UVA càng tốt. Bạn nên chọn loại kem chống nắng có chỉ số PA++ trở lên.

Sử dụng viên uống chống nắng

Viên uống chống nắng là thực phẩm chức năng, có tác dụng bảo vệ làn da từ bên trong, nhằm hạn chế tác hại của tia UV có trong ánh nắng mặt trời. Để thực hiện được khả năng này, trong thành phần của viên uống chống nắng có:

  • Thành phần chính là polypodium leucotomos, có trong cây dương xỉ: Chất này có tác dụng tăng cường khả năng chịu đựng của da khi tiếp xúc với tia cực tím, giúp hạn chế tình trạng da bị cháy nắng.
  • Các loại vitamin như: Vitamin A, vitamin D, vitamin C, vitamin E và các loại thảo dược như: Trà xanh, lá hương thảo, cam đỏ, bông cải xanh, hạt lựu, lô hội, dâu tây… Có tác dụng giảm các tổn thương cho da, tế bào gây ra bởi tia UV, hạn chế tình trạng lão hóa và ung thư da.

Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá lâu

Tia cực tím có cường độ mạnh nhất trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Đây là khoảng thời gian bạn nên hạn chế ra ngoài nắng quá lâu, ngay cả khi có các phương tiện bảo vệ.

Nếu bạn muốn kiểm tra độ mạnh của tia mặt trời, có thể dựa vào độ dài của bóng. Nếu bóng của bạn ngắn hơn bạn thì tia sáng mặt trời là mạnh nhất.

Trên đây là những thông tin mà nhiều người quan tâm về tác hại của tia cực tím cũng như cách phòng tránh tia UV hiệu quả. Hy vọng, bài viết của bảo hộ Nam Trung sẽ là nguồn kiến thức hữu ích cho bạn.